Sözleşme serbestisi ilkesi gereğince taraflar arasında yapılan sözleşmelere alışılagelmiş hükümlerin yanında başka hükümler de eklenebilmektedir. Bu sebeple her bir sözleşme tipinin kendine has noktaları birbirinden bağımsız değerlendirmeyi gerektirmektedir. Bu anlamda ödeme kuruluşu hizmet sözleşmeleri de Kanun’da ifa şekline ve zamanına göre farklı sınıflandırılmalara tabi tutulduğu ifade edilmelidir.
Sözleşme Türleri
Ödeme kuruluşları ödeme hizmetini kullanıcılarla gerçekleştirdiği sözleşmeler uyarınca yerine getirmektedir. Sözleşmelere ilişkin olarak kanun, tek seferlik ödeme işlemi sözleşmesi ve çerçeve sözleşme hükümler sözleşmesini ayrı hükümlere tabi tutmuştur.
Tek Seferlik Ödeme Sözleşmeleri
Bir defalık olmak üzere yapılan ve çerçeve sözleşmesinde ve kapsam dışı olan ödeme işlemi tek seferlik ödeme işlemidir. Sözleşme insanların toplandığı ortamda imzalanacağı gibi elektronik ortamda da her türlü imzalanabilmektedir. Her hâlükârda imzalı sözleşme nüshası veya kalıcı veri saklayıcısı ödeme hizmeti kullanıcısına her zaman ve her şekilde verilecektir.
Sözleşme Öncesi Bilgilendirme
Ödeme hizmetleri tarafımızdan ve tarafından ödeme hizmeti sağlayıcısı; bir seferlik ödeme işlemi ilişkisi ile kullanılmadan önce ödeme hizmeti kullanıcısını tek seferlik ödeme işlemi şartlarını haberdar eder. Ödeme hizmeti sağlayıcısının bilgilendirmeyi internet sitesi aracılığıyla yayınlanması işlem öncesi bilgilendirme yerine geçer.
Bilgi verme yükümlülüklerinin yerine getirildiğine dair ispat yükümlülüğü ödeme hizmeti tamamlayıcısına aittir.
Borçlar Üzerinde Gönderene Yapılan Bilgi Verme
Ödeme emrinin alınmasının takiben gönderenin ödeme hizmetleri sağlayanlar;
1) Ödeme işleminin kendine özgü referans kodu ve bilgisini ve alıcıya ilişkin bilgiye ve bilgiyi,
2) Ödeme görevlerinde belirtilen para veya döviz (kur, fiyat) ödeme işleminin tutarını,
3) Gönderilecekler tarafından ödeme yapılacak toplam ücretler ve döküm üzerinden yansır.
4) Sözleşmeden önceki belirtilen fiyat kurundan farklı bir döviz kurunda kullanılabilmesi halinde ödeme işleminde kullanılan fiyat kuru bilgisini ve bu döviz kuru kullanılarak hesaplanan ödeme işleminin tutarını,
5) Ödeme emirlerinin alınacağı, alındığı veya ödemenin gerçekleştirileceği tarihlere ilgili bilgiyi, göndericiye geç kalınmaksızın sağlar.
Çerçeve Sözleşmeler
Çerçeve sözleşmeler, tedarikçi ve müşterinin temel yasal şartlar üzerinde önceden anlaşmasını sağlar. Her türlü sözleşmenin imzalı bir nüshası veri saklayıcısı ödeme yapılacak hizmetin kullanıcısına verir.
Sözleşme öncesi bilgilendirilecektir. Sonrası ise alıcı kişiye bilgi fırsatı verme yükümlülüğü tek seferlik ödemelerde de olduğu gibidir. Sözleşme şartları ise birden fazla kişiye ödemeye ilişkilidir. Bu yüzden biraz daha fazla farklılık arz edilmektedir.
Sözleşmeye ilişkin değişiklik yapılmak istendiği taktirde en az 30 gün öncesinden değişikliğe dair karşı tarafa bilgi verilmesi gerekmektedir. Bu bildirimde, değişikliğin kapsamı ve yürürlük genel geçerlilik tarihi; ödenen hizmetin kullanıcısının bu tarihe kadar çerçeve sözleşmeyi herhangi bir ücret ödemeksizin pas geçme hakkı hakkı vardır. Birinci satırda öngörülen husus ve süreç içinde itiraz edilememesi halinde; değişikliğin kabul edilmiş varsayılacağı hususlarına yer verir.
Sözleşmenin feshine ilişkin; taraflar arasında bir ihbar süresi karar kılınmamışsa, ödeme hizmeti kullanıcısı sözleşmeyi istediği zaman pas geçebilmelidir. Kararlaştırılması halinde ise söz konusu ihbar süresi belirli süreçlerde bir ayı geçemez. Belirsiz sürelilerde de iki ayı geçemeyecektir.
Ödeme hizmeti sağlayıcısı, sağlaması gereken bilgiler için ödeme hizmeti kullanıcısından hiçbir ücret talebinde bulunamaz. Ancak sözleşmede karar alınmış olması koşuluyla; ödeme hizmeti kullanıcısının ek bilgileri, daha çok aktarmasını talep eder. Bu sebeple ödeme hizmeti sağlayıcısını ödeme hizmeti kullanıcısından bu işlemin maliyeti ile orantılı ücret alınmaktadır.
Ayrıntılı bilgi için: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/787468
Yazar: Ahmet Kaan Şahin