Çerezler Kişisel Veri Midir? Tek başlarına kişisel veri olarak kabul edilmez. Ancak, çerezler IP adresi veya cihaz tanımlayıcısı gibi diğer bilgilerle birleştirilirse, kişisel veri olarak kabul edilebilir.
Kişisel Verileri Korunması Kanunu (“KVKK”)’na göre, kişisel veri, “kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek bir kişiye ilişkin her türlü bilgi”dir. Bu nedenle, çerezlerin KVKK kapsamında kişisel veri olarak kabul edilip edilmeyeceği, çerezlerin hangi bilgilerle birlikte kullanıldığına bağlıdır.
Çerezler: Dijital Dünyamızın Minik Kurabiyeleri
İnternette gezinirken, her ziyaret ettiğimiz web sitesi, bilgisayarımıza veya mobil cihazımıza minik veri paketleri bırakır. Bu paketler, tıpkı adını aldığı kurabiyeler gibi, belirli bilgiler içerir ve “çerez” olarak adlandırılır. Peki, bu çerezler nedir? Ne işe yararlar? Kişisel verilerimizi tehlikeye atarlar mı?
Çerezler: Tanım ve İşlevler
Çerezler, web siteleri tarafından ziyaretçilerin tarayıcılarına yerleştirilen küçük metin dosyalarıdır. Bu dosyalar, web sitesinin sizi ve geçmiş ziyaretlerinizi (kullanıcı adı, şifre, dil tercihleri vb.) belirli bir süreye kadar hatırlamasını sağlar. Örneğin, bir e-ticaret sitesine girdiğinizde, sepetinize eklediğiniz ürünler çerezler sayesinde saklanır ve farklı sayfalar arasında gezinirken bile ürünleriniz sepetinizde kalmaya devam eder.
Çerezler genel olarak dört kategoriye ayrılır:
- Gerekli Çerezler: Bu çerezler, web sitesinin temel işlevlerini yerine getirmesi için gereklidir. Örneğin, oturum açmanıza veya bir alışveriş sepetini yönetmenize olanak tanır.
- Performans Çerezleri: Bu çerezler, web sitesinin nasıl kullanıldığını anonim bir şekilde izleyerek web sitesinin performansını ve kullanıcı deneyimini optimize etmeye yardımcı olur.
- İşlevsel Çerezler: Bu çerezler, web sitesinin daha kişiselleştirilmiş bir deneyim sunmasını sağlar. Örneğin, dil tercihlerinizi veya bölgenizi hatırlayabilir.
- Reklam Çerezleri: Bu çerezler, ilgi alanlarınıza göre reklamlar sunmak için kullanılır.
Çerez Yönetimi ve Güvenlik
Çoğu web tarayıcısı, çerezleri kontrol etmenizi ve yönetmenizi sağlar. Tarayıcınızın ayarlarından çerezleri kabul veya reddedebilir, belirli web siteleri için çerezleri engelleyebilir veya tüm çerezleri silebilirsiniz.
Çerezler, genel olarak güvenlidir ve kişisel verilerinizi tehlikeye atmaz. Ancak, her zaman olduğu gibi, online ortamda da dikkatli olmak gerekir. Bilmediğiniz veya güvenmediğiniz web sitelerinden gelen çerezleri kabul etmemeniz ve çerez ayarlarınızı düzenli olarak kontrol etmeniz önemlidir.
Türkiye’de Açık Rıza Gerektirmeyen Çerez Kullanımı: Kapsamlı Bir Rehber
Çerezler, internet siteleri tarafından tarayıcılarınıza kaydedilen küçük metin dosyalarıdır ve geçmiş ziyaretlerinizi, tercihlerinizi ve kimlik bilgilerinizi hatırlamak gibi çeşitli amaçlar için kullanılır.
Kişisel Verileri Korunması Kanunu (“KVKK”)’na göre, çerezler bazı durumlarda kişisel veri olarak kabul edilebilir. Bu nedenle, çerez kullanımı KVKK’ya uygun şekilde yapılmalıdır.
Açık rıza, bir veri işleme faaliyeti için kişinin açık ve özgür iradesini beyan etmesi anlamına gelir. Çerez kullanımı için açık rıza, genellikle çerez bildirimi ve çerez ayarları ile sağlanır.
Ancak, KVKK’da belirtilen bazı durumlarda çerez kullanımı için açık rıza gerekmez. Bu durumlara aşağıdakiler dahildir:
1. Kullanıcı Girdili Çerezler:
- Kullanıcının bir web sitesinde form doldurması veya alışveriş sepeti kullanması gibi durumlarda, kullanıcı tarafından girilen bilgileri hatırlamak için kullanılan çerezler açık rıza gerektirmez.
- Bu tür çerezler, kullanıcının web sitesini kullanmasını kolaylaştırmak ve kişiselleştirmek için gereklidir.
2. Kimlik Doğrulama Çerezleri:
- Bir web sitesinde oturum açmak için kullanılan çerezler açık rıza gerektirmez.
- Bu tür çerezler, kullanıcının kimliğini doğrulamak ve yetkisiz erişimi engellemek için gereklidir.
3. Kullanıcı Merkezli Güvenlik Çerezleri:
- Kullanıcının web sitesini güvenli bir şekilde kullanmasını sağlamak için kullanılan çerezler açık rıza gerektirmez.
- Bu tür çerezler, kimlik avı saldırılarını ve diğer siber güvenlik tehditlerini önlemek için kullanılabilir.
4. Multimedya Oynatıcısı Oturum Çerezleri:
- Bir videoyu veya ses dosyasını oynatmak için kullanılan çerezler açık rıza gerektirmez.
- Bu tür çerezler, medya içeriğinin sorunsuz bir şekilde oynatılmasını sağlamak için gereklidir.
5. Yük Dengeleme Oturum Çerezleri:
- Bir web sitesine gelen trafik yükünü farklı sunuculara dağıtmak için kullanılan çerezler açık rıza gerektirmez.
- Bu tür çerezler, web sitesinin performansını ve kullanılabilirliğini optimize etmek için gereklidir.
6. Kullanıcı Ara Yüzünü Kişiselleştirme Çerezleri:
- Kullanıcının web sitesindeki dil, font boyutu ve renk gibi tercihlerini hatırlamak için kullanılan çerezler açık rıza gerektirmez.
- Bu tür çerezler, kullanıcının web sitesini daha kişisel ve kullanışlı hale getirir.
7. Sosyal Eklenti İçerik Paylaşımı Çerezleri:
- Bir web sitesindeki içeriği sosyal medya platformlarında paylaşmak için kullanılan çerezler açık rıza gerektirmez.
- Bu tür çerezler, kullanıcıların sosyal medya ile etkileşime girmesini kolaylaştırır.
8. Açık Rıza Yönetim Platformu için Kullanılan Çerezler:
- Bir web sitesindeki çerezler için açık rıza yönetim platformunun işlevini yerine getirebilmesi için kullanılan çerezler açık rıza gerektirmez.
- Bu tür çerezler, kullanıcıların hangi çerezleri kabul etmek istediklerini seçmelerine olanak tanır.
9. Birinci Taraf Analitik Çerezler:
- Bir web sitesinin trafiğini ve performansını analiz etmek için kullanılan çerezler açık rıza gerektirmez.
- Bu tür çerezler, web sitesinin nasıl kullanıldığını ve iyileştirilebileceğini anlamak için kullanılır.
10. İnternet Sitesinin Güvenliği için Kullanılan Çerezler:
- Bir web sitesinin güvenliğini sağlamak için kullanılan çerezler açık rıza gerektirmez.
- Bu tür çerezler, siber saldırıları ve diğer güvenlik tehditlerini önlemek için kullanılabilir.
Açık Rıza Nedir?
Açık rıza, bir konuda özgür iradeyle ve bilinçli bir şekilde onay vermeniz anlamına gelir. Çerezler için açık rıza genellikle, bir web sitesine girerken gördüğünüz çerez bildirimi ve ayarları aracılığıyla alınıyor.
Ne Zaman Açık Rıza Gerekir?
Her çerez için açık rıza almanıza gerek yok. Aşağıdaki durumlarda çerezler için açık rıza almanız gereklidir:
- Sosyal Eklenti Takip Çerezleri: Facebook, Twitter gibi sosyal ağların çerezleri, hangi siteleri ziyaret ettiğinizi takip ederek size reklamlar gösterebilir. Bu çerezler için açık rıza almanız gerekiyor.
- Çevrim İçi Davranışsal Reklamcılık Çerezleri: Bu çerezler, internette hangi siteleri ziyaret ettiğinize ve ne tür şeylerle ilgilendiğinize göre size özel reklamlar göstermek için kullanılır. Açık rıza almadan bu tür çerezler kullanılamaz.
Açık Rıza Nasıl Alınır?
Web siteleri, çerez bildirimi ve ayarları aracılığıyla açık rıza alabilir. Bu bildirimde, hangi çerezlerin kullanıldığı, ne amaçla kullanıldığı ve ne kadar süreyle saklandığı gibi bilgiler yer almalıdır.
Siz de çerez ayarlarınızı kontrol ederek hangi çerezlerin kullanılmasını istediğinizi seçebilirsiniz. Çoğu tarayıcı, hangi çerezlerin kullanılacağını, hangi sitelerin çerez kullanmasına izin vereceğinizi ve ne kadar süreyle saklanacağını kontrol etmenizi sağlar.
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Yukarıda listelenen durumlar dışında, çerez kullanımı için açık rıza gereklidir.
- Açık rıza, çerez bildirimi ve çerez ayarları ile sağlanmalıdır.
- Çerez bildirimi, web sitesinin hangi çerezleri kullandığını ve bu çerezlerin nasıl kullanıldığını açıkça belirtmelidir
Sonuç
Çerezler, dijital dünyamızda önemli bir rol oynar. Web sitelerini daha kullanışlı ve kişiselleştirilmiş hale getirirler. Ancak, çerezlerin ne olduğunu ve nasıl çalıştığını bilmek ve çerez ayarlarınızı bilinçli bir şekilde yönetmek önemlidir. Bu sayede, online deneyiminizi güvenli hale getirebilirsiniz.